بررسی تاثیر عوامل ژنتیکی و محیطی مادری بر صفات وزن بدن گوسفند نژاد قزل در سیستم پرورش روستایی

در تحقیق حاضر، مؤلفه‌های واریانس و پارامترهای ژنتیکی صفات وزن تولد ((BW، شیرگیری((WW، شش ماهگی(W6)، نه ماهگی(W9) و دوازده ماهگی(W12)، با روش حداکثر درستنمایی محدود شده (REML)  به وسیله نرم افزار WOMBAT برآورد گردید. اطلاعات مورد استفاده، رکوردهای وزن بدن در سنین مختلف ثبت شده طی سال‌های 73 تا 88 از گله‌های مردمی تحت نظارت ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند قزل واقع در استان آذربایجان غربی بود. اثرات گله- سال، جنس بره و تیپ تولد بر کلیه صفات، تأثیر معنی‌دار داشت. اثر سن مادر فقط بر صفات BW و W6 معنی‌دار بود. برای کلیه صفات مورد مطالعه به جز وزن یک سالگی، مدل دارای اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم حیوان و اثر محیطی مشترک مادری  به عنوان مدل مناسب تعیین شد. وراثت‌پذیری مستقیم صفات BW، WW، W6، W9 و W12 براساس بهترین مدل به ترتیب 29/0، 26/0، 25/0، 56/0 و 34/0 و نسبت واریانس محیطی مشترک مادری به واریانس فنوتیپی کل (c2) برای صفات BW، WW، W6 وW9  به ترتیب 66/0، 52/0، 34/0 و 18/0 برآورد شد. نتایج این تحقیق نشان داد که وراثت‌پذیری مستقیم صفات وزن بدن در گله‌های مردمی مورد بررسی بالا می باشد. لذا انتخاب برای این صفات منجر به پیشرفت ژنتیکی قابل قبول خواهد شد. همچنین، با توجه به دو‌قلوزایی بالای این نژاد و تأثیر معنی‌دار عامل محیطی مشترک مادری بر اکثر صفات مورد مطالعه، لازم است این عامل برای برآورد دقیق‌تر وراثت‌پذیری مستقیم در مدل‌های آماری در نظر گرفته شود.